Tuğberk Çiloğlu
Yazı dizimizin bir önceki bölümünde, yatırımın kullanım ve değişim değeri bakımından özünü incelemiş, uzun vade-kısa vade ayrımına bu bakımdan açıklık getirmeye çalışmıştık. Şimdi, yazı dizimizin bu bölümünde “story” şeklinde dinamik bir yatırım senaryosu analizi yapacağız. Önümüzdeki haftalarda ise finansal piyasalarda yatırım yapmanın teknik boyutlarına gireceğiz. Haydi gelin, “story” başlasın…
Varsayalım ki, Londra’da bir fon yönetim şirketimiz var, yatırım konjonktürüne göre kısa-uzun vadeli, değişim-kullanım değerli yatırım planlaması yapıyoruz. Firmamızda 50 kişilik işinde uzman bir araştırma-teknik ekip kadrosu var, banka hesabımızda ise 500 milyon dolar. Tabi bu paraların büyük kısmı bizim değil, örneğin sadece 40 milyon doları bizim kendi paramız. Geri kalan 460 milyon dolar müşterilerimizin bize emanet ettiği para.
Sabah altıda uyandık, yedi buçukda ofisteyiz. Sabah kahvemizi içerken araştırma servisimizin günlük makro finansal piyasalar raporunu okuduk , sonra masamızın başına geçtik ve küresel piyasaları taramaya başladık. Acaba bugün hangi fırsatlar var ?
Arjantin’de sabah saat 10’da ekonomi bakanının bir açıklama yapacağını öğrendik. Konuşmanın içeriğini tabii ki bilmiyoruz, fakat Arjantin varlıkları üzerinde ciddi etkisi olacak bir konuşma. Hemen araştırma ekibimize Arjantin ekonomisinin son durumunu kısaca bir kontrol etmesini ve hızlıca bir rapor hazırlamalarını istedik. Biz diğer haberleri tararken rapor ofis içi e-mailimize düştü bile. Arjantin’de durum ilginç gözüküyor: Ülkede bütçe açığı ve kamu borcu son zamanlarda önemli ölçüde yükselmiş, finansörler ve kredi derecelendirme kuruluşları yavaş yavaş tehlike çanlarını çalmaya başlamışlar.
Fakat aynı zamanda ülkede işsizlik oranı da çok yüksek ve yakın zamanda ülke milletvekili seçimine gidecek. Ekonomi bakanı saat 10 daki açıklamasında işsizlik oranını aşağı çekmek için yeni kamu harcamalarından bahsedecek olursa, bu Arjantin varlıkları üzerinde ciddi düşüşlere neden olacak. Tam aksine, işsizlik sorunu şimdilik bir kenara atılıp kamu borcunun azaltılması için yeni reform paketi açıklanacak olursa, Arjantin varlıkları ciddi değer kazanacak.
Şirkette 7 kişiden oluşan bir portföy yönetim ekibimiz var, yani aslında şirketin beyni bu 7 kişi. Saat sekizi gösterirken Arjantinle ilgili durum değerlendirmesi yapmak için yuvarlak masamızın başına geçtik. Hemen Arjantin ekonomisiyle ilgili finansal varlıkları taramaya başladık. Bu varlıklar: Hisse senetleri, Arjantin para birimi, Arjantin devlet tahvilleri, Arjantin özel sektör tahvilleri. Ayrıca tüm bu varlıkların türev ürünleri: Forward ve futures piyasalar, aynı zamanda opsiyon piyasaları. Amacımız şu: Temel ve teknik olarak olması gereken değerden en çok sapmış olan varlıkları bulmak ve bu varlıklar üzerinde yoğunlaşmak. Neden?
Çünkü, olması gereken değere yakın olan varlıklar, hangi yönde bir açıklama gelirse gelsin fazla hareket etmezler, aynı hat üzerinde küçük dalgalanmalar gerçekleştirirler. Kuşkusuz böyle bir durumda bile getiri elde edilmesini sağlayan opsiyon stratejileri var. Fakat bu, sonraki yazılarımızın konusu. Amacımız, bir haber akışı geldiğinde hızla hareket edip bize getiri sağlayacak finansal varlıklara yatırım yapmak. Bir baktık ki, Arjantin pezosu aşırı değerlenmiş, yani son zamanlarda Arjantin para biriminin değeri, abd doları karşısında olması gereken değerin çok üstüne çıkmış. Aşırı fiyatlanmış bir diğer değişken ise Arjantin devlet tahvilleri. Arjantin tahvillerinin fiyatı, olması gereken seviyenin altında, yani tahviller ucuz fiyatlanmış, bir başka deyişle tahvil faizleri fazla yüksek. İki olasılık var:
Eğer ekonomi bakanı yüksek işsizlik oranına dikkat çekip, kamu harcamalarını, dolayısıyla kamu borcunu artıracak bir reform programı açıklarsa, aşırı değerlenmiş olan pezo, hızlı bir şekilde değer kaybedecek. Fakat zaten aşırı değersizleşmiş tahviller daha çok değersizleşmez.
Ekonomi bakanı yüksek kamu borcuna ve bütçe açığına dikkat çekip vergileri artıracak, kamu harcamalarını azaltacak yeni bir reform paketini açıklayabilir. Bu durumda zaten aşırı değerlenmiş pezo daha çok değerlenmez. Fakat, aşırı değer kaybetmiş tahviller hızla değer kazanabilir, yani tahvillerin faizi düşerken fiyatı yükselebilir.
Biz bu analizleri yaparken saat 09:30 oldu, açıklamaya yarım saat kaldı. Artık bir karar verme zamanı geldi. Ne yapmalı? Nasıl bir yatırım stratejisi izlemeli?
Hemen Arjantinle ilgili araştırma raporumuza dönüyoruz. Raporda dikkat çeken bazı satırlar var. Aynen şöyle diyor: “Yaptığımız istaitstik ve ekonometrik analizler sonucunda genellikle Arjantin pezosunda yaşanan %1’lik bir değişimin yarım saatlik bir gecikme ile Arjintan tahvil fiyatlarında %3 değişime neden olduğunu tespit ettik”.
Elimizde bu bilgi var. Ne yapmalı? Asıl belirleyici (bağımsız) değişken tahvil fiyatları olduğuna göre, ve tahvil fiyatları da aşırı düşük olduğuna göre, en doğru hamle, tahvillere alım yönünde yatırım yapmak olacaktır. Eğer 2 numaralı senaryo gerçekleşirse ilk olarak tahvillerdeki satış opsiyonu alma pozisyonumuzu küçük bir zararla kapatırız ve yarım saat içerisinde Arjantin pezosuna da alım yönünde yatırım yaparız. Fakat, 1 numaralı senaryonun gerçekleşme riskine karşılık da Arjantin tahvillerinde hem alım yaparız, hem de satış opsiyonu alırız. 1 numara gerçekleşirse , derhal tahvil alım emrini küçük bir zararla kapatırız ve yarım saat içinde pezoda satış emri veririz.
Saatlerimiz 09:40 ı gösterirken şu işlemleri bilgisayarımızdan girdik: 10 milyon dolar değerinde Arjantin devlet tahvili alımı ve 10 milyon dolar değerinde devlet tahvili satış opsiyonu alımı.
Saat 10 oldu ve 1 numaralı senaryo gerçekleşti. Derhal küçük bir zararla tahvil alım pozisyonumuzu kapattık, bu sırada aldığımızı tahvil satış opsiyonları da değer kazandı. Ayrıca yarım saat içerisinde pezoda satış emri verdik. Saat 11:30 olduğunda durum şöyle oldu: Tahvil satış opsiyonlarımız değer kazandı, dolayısıyla elimizden çıkardık ve para kazandık. Ayrıca pezo da abd doları karşısında değer kaybetti ve yine para kazandık. Fakat ilk baştaki tahvil alımından küçük bir zararımız vardı. Fakat sonuçta, nette, 6 milyon dolar kar elde ettik (rakamlar tamamen örnek verme amaçlı) Müşterilerimizle anlaşma gereği karın %20’sini biz aldık, %80’ini ise müşterilerimize verdik. Yani saat 12’de cebimizde 1,2 milyon dolarla mutlu mesut öğle yemeğine çıktık.
Öğleden sonrası sonraki yazıya 🙂
Herkesin bayramını kutlar, nice sağlıklı, mutlu ve başarılı bayramlar dilerim.
Görüşmek üzere.
Burada yazılanlar yatırım tavsiyesi/danışmanlığı değildir.
Mail adreslerim: utugberk@gmail.com utugberk@hotmail.com